Ο Σακχαρώδης διαβήτης είναι ένα σύνδρομο μη φυσιολογικού μεταβολισμού υδατανθράκων, λίπους και πρωτεΐνης. Χαρακτηρίζεται από αυξημένη συγκέντρωση γλυκόζης στο αίμα (υπεργλυκαιμία) λόγω μειωμένης πρόσληψής της από τα κύτταρα του οργανισμού, η οποία οφείλεται είτε στην ελαττωμένη έκκριση της ορμόνης ινσουλίνης από το πάγκρεας είτε στην ελαττωμένη ευαισθησία των κυττάρων στη δράση της συγκεκριμένης
ορμόνης. Ο διαβήτης προκαλεί πολυάριθμες οξείες και χρόνιες επιπλοκές οι οποίες επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών και σε αθεράπευτες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσουν στο θάνατο.
Υπάρχουν διάφορες μορφές διαβήτη:
- Ο διαβήτης τύπου I (ή ινσουλινοεξαρτώμενος) που οφείλεται στην ανεπαρκή παραγωγή ινσουλίνης από το πάγκρεας, λόγω καταστροφής των ειδικών β-κυττάρων του παγκρέατος που την παράγουν και προσβάλλει κυρίως ασθενείς νεαρής ηλικίας,
- Ο διαβήτης τύπου II (ή μη ινσουλινοεξαρτώμενος) που οφείλεται στην ελλιπή παραγωγή ινσουλίνης από το πάγκρεας. Αφορά το 80% των ασθενών και εμφανίζεται σε όλες τις ηλικίες, κυρίως ενήλικες, και
- Ο διαβήτης κύησης, ο οποίος εμφανίζεται για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, μοιάζει με το διαβήτη τύπου II κι εμφανίζεται σε ποσοστό3-5% των κυήσεων.
Τα κυριότερα συμπτώματα της νόσου είναι η πολυδιψία (έντονη δίψα), η πολυουρία (και ειδικά κατά τις βραδινές ώρες), η πολυφαγία (που συνοδεύεται από απώλεια και όχι από αύξηση βάρους), ο κνησμός, η συχνή εξάντληση χωρίς ιδιαίτερη σωματική δραστηριότητα, η δυσκολία επούλωσης των πληγών και οι συχνές φλεγμονές και λοιμώξεις. Ο διαβήτης έχει γενικότερες επιδράσεις σε διάφορα όργανα και συστήματα του ανθρώπινου οργανισμού, όπως λ.χ. η καρδιά, τα αγγεία, τα νεύρα, τα νεφρά, τα άκρα.
Η διάγνωση του διαβήτη είναι έργο του ειδικού ενδοκρινολόγου. Τα διαγνωστικά κριτήρια που έχουν θεσπιστεί για τη διάγνωση του σακχαρώδους διαβήτη σε γενικές γραμμές είναι τα ακόλουθα:
- Παρουσία κλασικών συμπτωμάτων του διαβήτη και τιμή γλυκόζης σε οποιαδήποτε στιγμή > 200 mg/dl
- Τιμή σακχάρου νηστείας > 126 mg/dl ( που λαμβάνεται δηλαδή μετά από 8 τουλάχιστον ώρες αποχής από την πρόσληψη τροφής0
- Καμπύλη σακχάρου > 200 mg/dl (είναι η τιμή σακχάρου 2 ώρες μετά από φόρτιση με 75 γλυκόζης από του στόματος)
- Ένας χρήσιμος δείκτης που όμως δε χρησιμοποιείται για τη διάγνωση του διαβήτη αλλά για την παρακολούθηση της ρύθμισης του σακχάρου αίματος είναι η τιμή της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης ( HbA1c). Τιμές HbA1c <6% θεωρούνται ενδεικτικές καλού γλυκαιμικού ελέγχου.
Ο διαβήτης εμφανίζει σημαντικές στοματικές εκδηλώσεις. Βασική αιτία εμφάνισης αυτών είναι η μειωμένη αμυντική ικανότητα του οργανισμού στη δράση των μικροβίων του στόματος, λόγω των αυξημένων επιπέδων γλυκόζης στο αίμα. Οι σημαντικότερες εκδηλώσεις του διαβήτη στο στόμα είναι:
- ΣΤΟΜΑΤΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ όπως μυκητιάσεις των βλεννογόνων, της γλώσσας, ομαλό λειχήνας, συγχειλίτιδες.
- ΕΞΕΛΚΩΣΕΙΣ των βλεννογόνων του στόματος.
- ΞΗΡΟΣΤΟΜΙΑ, δηλαδή μειωμένη παρουσία του σάλιου στο στόμα που οδηγεί σε απώλεια της ευεργετικής δράσης του στα δόντια και τους βλεννογόνους, καταστροφή των σκληρών ιστών των δοντιών και τελικά αύξηση της τερηδόνας των δοντιών αλλά και δυσκολίες στη μάσηση και κατάποση των τροφών.
- ΚΑΥΣΑΛΓΙΑ, έντονη αίσθηση καψίματος στη γλώσσα και στο στόμα γενικότερα.
- ΚΑΚΟΣΜΙΑ ή/ και απόπνοια ακετόνης.
- ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΕΠΟΥΛΩΣΗΣ των τραυμάτων του στόματος μετά από εξαγωγές και άλλες χειρουργικές επεμβάσεις στη στοματική κοιλότητα.
Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπευτική αντιμετώπιση των εκδηλώσεων του διαβήτη στο στόμα είναι έργο του οδοντιάτρου, ο οποίος ως Ιατρός της Στοματικής Κοιλότητας θα διερευνήσει πλήρως τα συμπτώματα και τις επιπλοκές του διαβήτη στο Στόμα. Οι τακτικές επισκέψεις στον οδοντίατρο ανά εξάμηνο συμβάλλουν στην έγκαιρη διάγνωση των συμπτωμάτων του διαβήτη, την πρόληψή τους και εντέλει την ταχύτερη θεραπεία τους.
Αν διαπιστώσετε κάποια από τα ακόλουθα συμπτώματα απευθυνθείτε άμεσα
στον οδοντίατρό σας:
- αιμορραγία των ούλων (είτε κατά το βούρτσισμα των δοντιών και των ούλων ή και αυτόματα)
- πόνος, ερυθρότητα, οίδημα (πρήξιμο) των ούλων υφίζηση (υποχώρηση) των ούλων, με αποτέλεσμα τα δόντια να φαίνονται μεγαλύτερα ή πιο κίτρινα στη ρίζα τους
- αίσθημα καψίματος
- κακοσμία
- αίσθημα στεγνού στόματος
- κινητικότητα των δοντιών
- αλλαγές στη σύγκλειση των δοντιών ( στον τρόπο με τον οποίο έρχονται σε επαφή τα πάνω με τα κάτω δόντια)
ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΤΕ
Ενημερώστε τον οδοντίατρό σας σε περίπτωση που έχετε διαβήτη.
Είναι σημαντικό να το γνωρίζει για να εξειδικεύσει ανάλογα το σχέδιο της θεραπείας σας!
Επισκέπτεσθε κάθε έξι μήνες τον Οδοντίατρό σας για έλεγχο της στοματικής υγείας σας.
Η εξέταση της στοματικής κοιλότητας από τον Οδοντίατρο προλαμβάνει
σημαντικές παθήσεις των βλεννογόνων του στόματος, των δοντιών και των γνάθων!
Βουρτσίζετε δυο φορές τη μέρα με μαλακή οδοντόβουρτσα και φθοριούχο οδοντόπαστα. Χρησιμοποιείται καθημερινά οδοντικό νήμα!
Τρώτε υγιεινά και να ασκείστε καθημερινά!
Πηγές:
Παγκόσμιο Παρατηρητήριο Υγείας της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας,
Διεθνής Ομοσπονδία Διαβήτη,
Ελληνική Ενδοκρινολογική Εταιρεία,
Συμβούλιο Ευρωπαίων Οδοντιάτρων
